Yeme Bozukluğu Ergenleri Tehdit Ediyor

Anoreksiya Nervoza Nedir?

Ergenlik döneminde sıkça görülen anoreksiya nervoza, ciddi bir yeme bozukluğudur. Genellikle 12-18 yaş arasındaki gençlerde daha fazla rastlanır ve kız çocuklarında daha yaygındır. Hastalığın başlangıcı genellikle masum bir diyet ile başlar. Kilo verme, sağlıklı beslenme ya da sosyal medya etkisiyle ideal vücuda ulaşma hedefiyle başlatılan bu diyetler, zamanla yoğun bir zihinsel takıntıya dönüşebilir.

Anoreksiya Nervoza’nın Belirtileri

Uzm. Dr. Bülent İdris, anoreksiya nervozanın çeşitli belirtilerini şöyle sıralamaktadır:

Psikolojik Belirtiler

Vücut Algısında Bozulma: Aynaya bakan kişi, zayıf olmasına rağmen kendini kilolu hissedebilir.
Kilo Alma Korkusu: Normal kiloda ya da zayıf olsalar bile, aşırı bir şekilde kilo alma korkusu taşırlar.
Yeme ile Meşguliyet: Sürekli ne yediklerini ve kaç kalori aldıklarını düşünürler.
Sosyal İzolasyon: Yemekli ortamlardan kaçınabilir ve arkadaşlık ilişkileri zayıflayabilir.
Kontrol Duygusu: Kendi bedenlerini kontrol etme ihtiyacı, psikolojik bir üstünlük hissi yaratabilir.

Fiziksel Belirtiler

Aşırı kilo kaybı.
Adet düzensizlikleri veya adetlerin kesilmesi.
Soğuğa tahammülsüzlük ve düşük vücut ısısı.
Saç dökülmesi ve tırnaklarda kırılma.
Yorgunluk ve baş dönmesi.
Kabızlık ya da mide problemleri.

Anoreksiya Nervoza’nın Nedenleri

Uzm. Dr. İdris, anoreksiya nervozanın gelişiminde rol oynayabilecek psikodinamik sebepleri şu şekilde açıklamaktadır:

Kontrol İhtiyacı: Birey, yaşamında kontrol kaybı hissedebilir ve yeme davranışına yönelir.
Benlik Algısı ve Özsaygı Sorunları: Düşük benlik saygısı, yeme bozukluğuna zemin hazırlar.
Aile Dinamikleri: Aşırı koruyucu veya eleştirel aile yapıları, bireyin kendini ifade etmesini zorlaştırabilir.
Duygusal İfade Zorlukları: Kişi, duygularını doğrudan ifade etmekte zorluk yaşayabilir.
Bağlanma Problemleri: Erken çocukluk döneminde sağlıklı bağlanma ilişkilerinin eksikliği, kişinin kendini değersiz hissetmesine neden olabilir.

Tedavi Süreci

Anoreksiya nervozanın tedavisi, multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Uzm. Dr. İdris, tedavi süreci hakkında şu bilgileri vermektedir:

Tedavi süreci sabır gerektirir ve zaman alabilir. Hayati tehlike oluşturan kilo kaybı durumlarında hastanın bir psikiyatri kliniğine yatırılması gerekebilir.
Bilişsel davranışçı terapi (BDT), en sık kullanılan tedavi yöntemidir. Bu yöntem, bireyin çarpıtılmış düşüncelerini fark etmesini ve sağlıklı düşünme biçimlerine yönelmesini hedefler.
Aile terapisi, özellikle ergenlerde büyük bir öneme sahiptir. Ailenin tedavi sürecine katılımı sağlanır.
Tedaviye katılımı artırmak için motivasyonel görüşmeler uygulanabilir. Diyetisyen desteği, yeme davranışlarını düzenlemek ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırmak için şarttır.
Anoreksiya için özel bir ilaç yoktur; ancak eşlik eden anksiyete veya depresyon durumlarında antidepresan tedavisi uygulanabilir.

Anoreksiya Nervoza ile Mücadele

Uzm. Dr. İdris, anoreksiya nervozanın erken tanı ve müdahale ile iyileşebileceğini belirtmektedir. Tedavi edilmediği takdirde ciddi fiziksel ve psikolojik sonuçlar doğurabileceği için ebeveynlerin, öğretmenlerin ve sağlık çalışanlarının duruma dikkat etmeleri önemlidir. Ergenlerin beden algısındaki olumsuzluklar, yemekle ilgili aşırı meşguliyet veya kayıplar durumunda bir çocuk ve ergen psikiyatristine başvurmak en doğru adım olacaktır.