Türk Sağlık Sen: DEVLET MEMURLARININ YARIM ZAMANLI ÇALIŞMA HAKKININ KULLANIMINA İLİŞKİN YÖNETMELİK BİLGİ NOTU

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun EK 43. Maddesinde düzenlenen “Doğum sonrası yarım zamanlı çalışma” hakkının kullanımına ilişkin yönetmelik, 18.07.2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik, 657 sayılı Kanun’un 4/A maddesi uyarınca memur kadrosunda istihdam edilen personel hakkında uygulanacaktır.
Doğum yapan kadın memur, doğum sonrası analık izninin veya 657 sayılı Kanun’un 104. Maddesi’nin (F) fıkrasında düzenlenen iznin bitiminden itibaren, çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanabilecektir. Benzer şekilde, eşi doğum yapan memur, babalık izninin bitiminden itibaren bu haktan yararlanabilecektir. Bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi halinde memurun yarım zamanlı çalışma dönemi, evlat edinilen çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten veya 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinin (A) fıkrası gereğince verilen sekiz haftalık iznin ya da aynı maddenin (F) fıkrası gereğince kullanılan iznin bitiminden itibaren başlayacaktır.
Doğum halinde memurun yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanabilmesi için; kendisinin veya eşinin doğum yapmış olması, çocuğunun sağ olması, 16’ncı madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, aynı çocuk için daha önce bu haktan yararlanmamış olması, kadro unvanının yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanamayacak kadro unvanları arasında yer almıyor olması ve talepte bulunması gerekmektedir. Evlat alan memur için de benzer şartlar geçerlidir.
Memurlar, yarım zamanlı çalışma dönemi içinde herhangi bir zamanda yarım zamanlı çalışmayı kurumundan talep edebilirler. Talepte bulunan memur, yarım zamanlı çalışacağı günlere ve çalışma saatlerine ilişkin tercihlerini de belirtebilecektir. Memurun yarım zamanlı çalışma hakkı talebi, yalnızca yararlanma şartlarına uygunluk yönünden değerlendirilecek ve müracaat tarihinden itibaren en geç 1 ay içinde sonuçlandırılacaktır.
Burada, hizmet ihtiyacı ve memurun talebi de dikkate alınarak çalışılacak günler ve çalışma saatleri belirlenecektir. Haftalık çalışma günü 3 günden az, günlük ise 3 saatten az veya 8 saatten fazla olamayacaktır. Yarım zamanlı çalışan memurun günlük çalışma saatleri, günlere göre farklı olarak belirlenebileceği gibi, eşit olarak da belirlenebilecektir.
Memur, günlük normal çalışma saatlerinin dışında ve öğle dinlenme süresinde çalışamayacak; süt izni hariç olmak üzere mazeret izinleri ile yıllık izinlerini 657 sayılı Kanun’da belirtilen süreler kadar kullanabilecektir. Bu haktan yararlanan memura yarım zamanlı çalıştığı süre boyunca ayrıca süt izni verilmeyecektir.
Yetkili amir, hizmet ihtiyacına veya memurun talebine göre memurun haftalık yarım zamanlı çalışma gün ve saatlerinde, Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere yılda iki defa değişiklik yapabilecektir. Yarım zamanlı çalışma hakkının kullanımında kadın veya erkek memur ayrımı yapılmayacaktır. Eşlerin her ikisinin de memur olması halinde, yarım zamanlı çalışma hakkından talepleri üzerine her iki eş de faydalanabilecektir.
Memur, aylıksız izin hariç olmak üzere, yarım zamanlı çalışma dönemi içinde kalan yıllık izin, hastalık izni, mazeret izni ve diğer izinlerde geçen süreler ile yarım zamanlı çalışma dönemi içinde kalan ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yarım zamanlı çalışmış sayılacaktır. Yarım zamanlı çalışma hakkının kullanım süresi her bir çocuk için ayrı ayrı hesaplanacaktır.
Kamu kurum ve kuruluşlarında, şube müdürü ile dengi ve üstü yönetici unvanlı kadrolarda görev yapan memurlar ile yurt dışı teşkilatında görev yapan memurlar yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanamayacaktır. Bunlar dışında bu haktan yararlanamayacak diğer memurlar ise, kurum, teşkilat, hizmet sınıfı ve kadro unvanı bazında kurumlarınca değerlendirilecek ve ilgili kamu tüzel kişiliğinin en üst amirinin teklifi üzerine Cumhurbaşkanlığının onayı ile belirlenecektir.
Günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde görev yapan memurların yarım zamanlı çalışma esasları, normal haftalık çalışma süresinin yarısı dikkate alınarak hizmet ihtiyacına göre kurum tarafından belirlenecektir. Memura yarım zamanlı çalışmaya başladığı tarihi izleyen aybaşından itibaren, mali haklar ile sosyal yardımlarına ilişkin her bir ödeme unsurunun yarısı esas alınarak ödeme yapılacak; fiili çalışmaya bağlı ödemeler ise tabi oldukları mevzuat esas alınarak uygulanmaya devam edecek ve derece yükselmesi ile kademe ilerlemesi hesaplanmasında çalışılan süre yarım esas alınacaktır.
Yarım zamanlı çalışma hakkını kullanan memurun kurum içinde aynı veya farklı kadro unvanına yer değiştirme suretiyle atanması veya başka bir kurumda aynı veya farklı kadro unvanına naklen atanması, geçici görevlendirilmesi ve atanılan kadro unvanının bu haktan yararlanamayacak unvanlar arasında yer almaması halinde yarım zamanlı çalışma hakkını kullanmaya devam edecektir. Ancak memurun yarım zamanlı çalışacağı günler ve saatler, yetkili amir tarafından bir ay içerisinde yeniden belirlenebilecektir.
Yarım zamanlı çalışma hakkını kullanmakta iken aylıksız izne veya refakat iznine ayrılan memur, bu izinlerin bitiminde yine bu haktan yararlanamayacak kadro unvanlarına vekaleten atanan veya görevlendirildiği için bu haktan yararlanması sona erdirilen memurlar ise, görevlerinin bitiminde yarım zamanlı çalışmaya devam edecektir.
Yarım zamanlı çalışma hakkını kullanmakta iken, bu haktan yararlanamayacak kadro unvanlarına yer değiştirme suretiyle veya naklen atanması ve kadro unvanının bu haktan yararlanamayacak kadro unvanlarına eklenmesi ile yarım zamanlı çalışma hakkı sona eren memur, bu haktan yararlanabilecek bir kadro unvanına atanması halinde, isteği üzerine bu haktan tekrar yararlanabilecektir.
Doğumun veya evlat edinmenin devlet memurluğuna atanmadan önce gerçekleşmesi halinde memur, göreve başlamak kaydıyla yarım zamanlı çalışma dönemi içinde talebi üzerine bu haktan yararlanabilecektir.
Türk Sağlık Sen