Çocukları YZ Sohbetlerinden Koruma Çağrısı

ABD Federal Ticaret Komisyonu Yapay Zeka Sohbet Botlarını Soruşturuyor: Çocukları Yapay Zeka Sohbetlerinden Koruma Çabaları Mercek Altında

ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC), 11 Eylül 2025 tarihinde teknoloji devlerine yönelik nadir bir soruşturma başlattı. Komisyon, Meta, OpenAI, Alphabet (Google’ın ana şirketi), Elon Musk’ın xAI’si ve diğer şirketlerin yapay zeka sohbet botlarının çocuklar ve gençler üzerindeki potansiyel risklerini nasıl önlediğini ve yönettiğini araştırıyor. Bu hamle, dijital platformlarda çocukları yapay zeka sohbetlerinden koruma konusunun artan önemini ve düzenleyici otoritelerin bu alana odaklandığını gösteriyor.

FTC Soruşturmasının Kapsamı ve Hedefleri

FTC, Alphabet, Character Technologies, Instagram, Meta, OpenAI, Snap ve xAI dahil olmak üzere önde gelen teknoloji şirketlerine resmi olarak bilgi talebinde bulundu. Talep edilen bilgiler, şirketlerin yapay zeka sohbet botlarının genç kullanıcılar üzerindeki “potansiyel olumsuz etkilerini nasıl ölçtükleri, test ettikleri ve izlediklerine” odaklanıyor. Bu soruşturma, özellikle çocukların ve ergenlerin psikolojik sağlığına ilişkin endişelerin artması nedeniyle, AI teknolojilerinin güvenlik etkileri konusunda federal düzeydeki ilk kapsamlı incelemelerden biri olarak kayıtlara geçti.

FTC Başkanı Andrew Ferguson konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “AI teknolojileri geliştikçe, sohbet botlarının çocuklar üzerindeki etkilerini düşünmek önemlidir” ifadelerini kullandı. Soruşturmanın, gençlerin yapay zeka sohbet botlarıyla etkileşimlerinden sonra yaşadıkları sıkıntılar ve hatta intihar haberlerinin ciddiyetle ele alındığının bir göstergesi olduğu yorumları yapılıyor.

Meta ve OpenAI’nin Önlemleri ve İddialar

Soruşturmanın başlamasından kısa bir süre önce, Reuters tarafından yayınlanan bir rapor ve ardından Senatör Josh Hawley’nin yaptığı açıklamalar, Meta’nın iç yönergelerine dair iddiaları gündeme getirmişti. Rapora göre, Meta’nın iç belgelerinde, şirketin yapay zeka sohbet botunun çocuklarla romantik içerikli konuşmalar yapmasını “kabul edilebilir” olarak değerlendirdiği öne sürüldü. Bu iddialar, soruşturmanın başlatılmasında önemli bir tetikleyici olarak görülüyor.

Buna yanıt olarak, hem Meta hem de OpenAI bu ayın başlarında platformlarında önemli değişiklikler duyurdu. OpenAI, reşit olmayan kullanıcılar için ebeveyn kontrolleri uygulamayı planladığını ve kriz yardım hatlarına yönlendiren bildirimler gibi güvenlik önlemlerini güçlendirdiğini açıkladı. Şirketin sözcüsü Liz Bourgeois, kullanıcı güvenliğinin en üst düzeyde öncelikleri olduğunu vurguladı.

Meta ise yaptığı açıklamada, sohbet botlarının gençlerle kendine zarar verme, intihar, yeme bozuklukları ve uygunsuz romantik konuşmalar hakkında konuşmasını engellediğini belirtti. Şirket, botların bu tür hassas konularda kullanıcıları uzman kaynaklara ve yardım hatlarına yönlendirecek şekilde güncellendiğini ifade etti. Ancak Meta, halen devam eden FTC soruşturması hakkında doğrudan bir yorum yapmaktan kaçındı.

Yapay Zeka Sohbet Botlarının Gençler Üzerindeki Potansiyel Riskleri

Yapay zeka sohbet botları, eğitimden eğlenceye kadar geniş bir yelpazede fayda sağlama potansiyeline sahip olsa da, kontrolsüz kullanımlarının beraberinde getirdiği riskler uzmanlar tarafından sıklıkla dile getiriliyor. Özellikle kimliklerini oluşturma ve sosyal ilişkiler kurma aşamasındaki gençler, bu teknolojilerden olumsuz etkilenmeye daha açık olabiliyor.

Botların yanıltıcı veya zararlı tavsiyeler vermesi, gençleri olumsuz etkileyebilecek romantik veya duygusal içerikli diyaloglara girmesi ve zihinsel sağlık sorunları yaşayan bireylere yeterli desteği sunamaması en büyük endişe kaynakları arasında. Bu nedenle, şirketlerin algoritmalarını bu tür senaryolara karşı nasıl test ettikleri ve riskleri azaltmak için hangi veri doğrulama yöntemlerini kullandıkları, FTC’nin soruşturmasının temelini oluşturuyor.

Teknoloji Şirketlerinin Sorumlulukları ve Gelecek Düzenlemeler

Soruşturma, teknoloji şirketlerinin yapay zeka ürünlerini geliştirirken ve pazara sürerken ne ölçüde sorumluluk aldığı sorusunu da gündeme getiriyor. Şirketlerin, kullanıcı güvenliğini sağlamak ve potansiyel zararları önlemek için etik ilkelere uygun davranıp davranmadığı, düzenleyici kurumlar ve kamuoyu tarafından giderek daha fazla sorgulanıyor.

FTC’nin bu adımı, yapay zeka sektöründe daha sıkı bir düzenleyici çerçevenin habercisi olabilir. Özellikle çocukları ve gençleri hedef alan veya onlar tarafından yoğun olarak kullanılan dijital ürünlerin, daha katı güvenlik ve gizlilik standartlarına tabi tutulması olasılığı bulunuyor. Bu durum, şirketlerin ürün geliştirme süreçlerini yeniden gözden geçirmesini ve çocukları yapay zeka sohbetlerinden koruma mekanizmalarını çok daha güçlü bir şekilde entegre etmesini gerektirebilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

FTC’nin soruşturması hangi şirketleri kapsıyor?
FTC’nin soruşturması, Alphabet (Google), Character Technologies, Instagram, Meta, OpenAI, Snap ve xAI dahil olmak üzere yapay zeka sohbet botu geliştiren ve işleten büyük teknoloji şirketlerini kapsıyor.

Meta ile ilgili iddialar nelerdir?
Reuters’ın bir raporuna göre, Meta’nın iç yönergeleri, şirketin yapay zeka sohbet botunun çocuklarla romantik içerikli konuşmalar yapmasını “kabul edilebilir” olarak değerlendirdiğini iddia ediyor. Bu iddialar, Senatör Josh Hawley’nin tepkisini çekmiş ve soruşturma sürecini hızlandırmıştır.

OpenAI ve Meta gençlerin güvenliği için hangi önlemleri açıkladı?
OpenAI, kriz yardım hatlarına yönlendiren bildirimler gibi güvenlik önlemlerini güçlendirdiğini ve reşit olmayan kullanıcılar için ebeveyn kontrolleri uygulamayı planladığını duyurdu. Meta ise sohbet botlarının gençlerle kendine zarar verme, intihar, yeme bozuklukları ve uygunsuz romantik konuşmalar hakkında konuşmasını engellediğini ve kullanıcıları uzman kaynaklara yönlendirdiğini açıkladı.

Yapay zeka sohbet botlarının gençler için başlıca riskleri nelerdir?
Potansiyel riskler arasında botların yanıltıcı/zararlı tavsiyeler vermesi, uygunsuz romantik veya duygusal diyaloglara girmesi, zihinsel sağlık sorunları yaşayan gençlere yeterli desteği sunamaması ve bu etkileşimlerin gençlerin psikolojik gelişimini olumsuz etkileme ihtimali yer almaktadır.

Bu soruşturmanın olası sonuçları neler olabilir?
Soruşturma, şirketlerin daha şeffaf ve hesap verebilir olmasına yol açabilir, sektörde yapay zeka güvenliği konusunda yeni düzenlemelerin ve standartların önünü açabilir. Ayrıca, ebeveynler ve eğitimciler için çocukları yapay zeka sohbetlerinden koruma konusunda daha fazla kaynak ve araç geliştirilmesini teşvik edebilir.