Cilt Kanseri Vakalarında Artış: Güneşten Korunmak Hayat Kurtarıyor

Cilt kanseri, hem Türkiye’de hem de dünyada artış gösteren bir sağlık sorunu olarak önemli bir yer tutmaktadır. Cilt kanserinden korunmak için yapılması gerekenleri Medicana Sağlık Grubu Dermatoloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Yusuf Kelleci ile inceleyelim.

Cilt Kanseri Vakaları ve Önemi

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her yıl yaklaşık 132 bin melanom cilt kanseri vakası teşhis edilmektedir. Türkiye’de ise bu sayı 5 binin üzerindedir. Ciltte görülen lezyonlar ve değişiklikler genellikle önemsenmeyebilir; ancak cilt kanseri vakalarındaki artış, toplumu bilinçlendirmek adına büyük bir gereklilik yaratmaktadır. Dr. Kelleci, güneşin zararlı etkilerine bağlı cilt hasarlarının yüzde 90’ının korunma önlemleriyle engellenebileceğini belirtmektedir.

Yaz Aylarında Güneşten Korunmanın Önemi

Yaz ayları geldiğinde, güneşin zararlı UV ışınlarına karşı önlem almak kritik bir hale gelir. Uzun süre güneş ışınlarına maruz kalmak, ciltte kalıcı hasarlar ve kanser riskine yol açmaktadır. Özellikle bu sürede doğru önlemler almak, sağlığı korumak adına büyük önem taşır.

Derimizin Koruyucu Rolü

Deri, vücudumuzun dış etkenlere karşı ilk savunma hattıdır ve yaşam kalitemizi doğrudan etkileyen önemli bir organdır. Cildimiz, her gün güneşe, kimyasallara ve çevresel toksinlere maruz kalmaktadır. Dr. Kelleci, özellikle çocukluk döneminde yaşanan güneş yanıklarının ileride deri kanseri riskini artırabileceğini vurgulamakta ve bu nedenle güneşten korunmanın erken yaşta alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini söylemektedir.

UV Işınlarının Tehlikeleri

Güneş ışınları, sağlığımız için gerekli olsa da kontrolsüz maruz kalmak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Uzm. Dr. Kelleci, UV ışınlarının üç ana gruba ayrıldığını belirtmekte ve bunların cilt üzerindeki etkilerini açıklamaktadır:

• UVA Işınları (320-400 nm): Derinin alt tabakalarına nüfuz edebilir. Camdan geçebildiği gibi bulutlu havalarda da etkisini sürdürebilir. Uzun vadede ciltte yaşlanma, leke oluşumu ve DNA hasarına yol açar.
• UVB Işınları (280-320 nm): Cildin üst tabakasını etkiler ve güneş yanıklarının başlıca nedenidir. DNA’ya doğrudan zarar verir.
• UVC Işınları (100-280 nm): Atmosferdeki ozon tabakası tarafından emilir, ancak bazı yapay kaynaklarda bulunabilir.

Cilt Kontrolü ve “ABCDE” Kuralı

Deri kanseri, vücudun herhangi bir yerinde oluşabilen, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen bir hastalıktır. Ciltte görülen benlerin şekil, renk veya boyut değişiklikleri önemsenmelidir. Dr. Kelleci, cildin düzenli olarak kontrol edilmesi ve şüpheli durumlarda dermatoloji uzmanına başvurulmasının hayati önem taşıdığını vurgulamaktadır.

Benlerin Takibi için “ABCDE” Kuralı

Vücutta görülen benler, şu kurallara göre takip edilmelidir:

• A: Asimetri: Benin bir yarısı diğerine benzemiyorsa.
• B: Sınır: Düzensiz, girintili-çıkıntılı kenarlara sahipse.
• C: Renk: Farklı renk tonları içeriyorsa.
• D: Çap: 6 mm’den büyükse.
• E: Evrim: Zamanla büyür, kabuklanır, kaşınır veya kanarsa, takip edilmeli.

Cilt Sağlığını Koruma Yöntemleri

Cilt sağlığını korumak ve cilt kanserinden kaçınmak için günlük yaşamda aşağıdaki basit önlemler alınabilir:

1. SPF 30 ve üzeri güneş kremi kullanın.
2. Kremi dışarı çıkmadan 20 dakika önce sürün.
3. Her 2 saatte bir ve yüzme/terleme sonrası tekrar uygulayın.
4. Geniş kenarlı şapka ve UV korumalı gözlük takın.
5. Sık dokunmuş, açık renkli giysiler tercih edin.
6. 10:00 – 16:00 saatleri arasında gölgede kalmaya çalışın.
7. Solaryumdan uzak durun.
8. Çocukları doğrudan güneş ışığına maruz bırakmayın.
9. Yıllık cilt muayenesi yaptırın.
10. Cildinizi düzenli olarak kendiniz kontrol edin.

Cilt kanseri riskini azaltmak için bu basit önlemleri almak, sağlığınızı koruma yolunda önemli bir adım olacaktır.