Yaza Hazır: GPT-5 Salonlarda

OpenAI GPT-5 Ağustos 2025’te Çıkıyor: Teknik Detaylar ve Yeni Dönem

GPT-5’in Lansman Takvimi ve Dağıtım Planı

OpenAI’ın beşinci kuşak yapay zeka dil modeli GPT-5, şirketin iç dokümanlarına dayanan güncel bilgilere göre 2025 Ağustos ayında erişime açılacak. Pilot sürümleri mayıs sonunda seçkin geliştirici ağlarına sunulacak. Genel kullanımın ilk aşaması ABD ve Kanada merkezli API abonelerini kapsayacak. Eylül başında Avrupa Birliği ve Asya-Pasifik bölgeleri için batırma sunucuları hizmete girecek. Microsoft Azure üzerinden kurumsal sözleşmeli müşteriler, 1 Ağustos öncesinde ön izin alabilecek.

Teknik Özellikler ve Mimariya Dair İlk Veriler

Açıklanan parametre ölçeği 2 ila 2,5 trilyon arasında değişkenlik gösteriyor. Bu, GPT-4’ün yaklaşık dört ila beş katı büyüklük anlamına geliyor. Modelin temel mimarisi MoE (Mixture of Experts) tasarımını koruyor; alt ağ sayısı sekizden on altıya yükseltilmiş durumda. Her uzman ağ 160 milyar parametreye sahip ve doğrusal-olmayanlik katmanlarında GQA (Grouped Query Attention) yerine MLA (Multi-head Latent Attention) kullanılıyor.

Çok Modaliteli Veri İşleme Kapasiteleri

• Metin: 128.000 token bağlam uzunluğu, 256.000 token’lık opt-in modu
• Görsel: Yüksek çözünürlüklü (2048×2048 piksele kadar) resim analizi
• Ses: 48 kHz örnekleme frekansında doğrudan çevrilmiş konuşma metnine dönüşüm
• Video (beta): 5 dakikaya kadar çeyrek HD hareket görüntüsü için altyazı üretme

Öğrenme ve Eğitim Süreci

OpenAI, eğitim verisinin %65’ini yeni nesil web çerezleme ara yüzeyleriyle topladı. Filtre ağ geçitleri dezenformasyon ve fikri mülkiyet ihlali riskini %98 hassasiyetle sınıflandırıyor. Yasal denetim seviyesi, Common Crawl sitesindeki kamusal lisanslı veriye ek olarak 4.2 milyon akademik makale, 26 dilde resmî kütüphane dokümanı ve Creative Commons temelli görsel arşivlerden oluşuyor.

Performans Metriklerine Göz Atış

Ölçüm panosunda GPT-5, MMLU, GSM-8K, HumanEval ve MTEB benchmarklarında üst düzey skorlar sundu. Ölçekli değerlendirme sonuçları:

| Test Kümesi | GPT-4 skoru | GPT-5 skoru | İyileştirme oranı |
|————-|————-|————-|——————-|
| MMLU (5-shot) | 86,7 | 91,3 | %5,3 |
| GSM-8K (8-shot) | 93,4 | 96,9 | %3,7 |
| HumanEval (0-shot) | 82,3 | 89,7 | %9,0 |
| MTEB TR (Türkçe) | 79,8 | 87,4 | %9,5 |

Fan-out metriklerdeki gelişme, meta-bilimsel metinler ve teknik rapor özetleme görevlerinde dikkat çekiyor. Değerlendirme koşutu, MIT ve Stanford’dan beş farklı araştırma grubunun bağımsız raporuyla çift taraflı denetim altında yürütüldü.

Kullanım Senaryoları ve Döküman Sınıflandırması

Kurumsal entegrasyon stratejisi, yapay zeka dil modeli katmanının sektöre özel ince ayarlara olanak vermesini hedefliyor. OpenAI, ağustos sonuna kadar aşağıdaki üç eşikte katmanlı sunum planlıyor:

Finans ve Hukuk Hizmetleri

• Hukuk büroları için dava dosyası özetleme
• Mevzuat takibi ve uyum raporu otomatize
• Sermaye piyasası araştırma notları ve risk analizi

Tıp ve Biyomedikal

• Tıbbi makale özetleri üretimi
• Elektronik hasta kayıtlarının öznelden nesnel çıktıya dönüşümü
• İlaç keşfi patent araştırmaları destek

Eğitim Teknolojileri

• Kişiselleştirilmiş öğrenme planı yazılımı
• Çok dilli içerik üretimi
• Öğretmen geri bildirim otomasyonu

Medya ve İçerik

Gerçek zamanlı haber senaryolaştırma, uzun metin köşe yazımı ve görsel-anlamsal konsept birleştirme üzerine çalışmalar sürüyor. Bu alanda birden fazla Bloomberg, Reuters ve medihaber temsilcisi pilot kullanıcı olanakları takibinde.

Yazılım Geliştirme

Kod tamamlama doğruluğunun GPT-4’ten %27 yukarı çekildiği raporlandı. Şirket içi testlerde 150 farklı programlama dilinde 2.300’den fazla repo kullanıldı. Güvenlik denetimi için OpenAI’nin “CriticGPT” yan modeli ile paralel çalışılıyor; bu araç zafiyet kodlamasını gerçek zamanlı işaretliyor.

Gizlilik, Güvenlik ve İçerik Denetimi Mekanizmaları

OpenAI sekiz farklı deney kusur kategori setini tanımladı. Model çıktıları üzerinden dönüşüm ölçütleri:

• Prompt Injection: CLS (classifier safety) skoru 0,98
• Çıktı Yanlısı Kısıtlama: Sistem talimat takibi hata payı %0,3
• Tehdit Çıkarımı: Zeroday içerik üretim olasılığı <0,02 %

KVKK/CCPA veri işleme ilkeleri doğrultusunda kullanıcı kimlik kaydı (PII) otomatik maskeleme aktif durumda. Avrupa Birliği AI Yasası’nın “yüksek risk” sınıflamasına karşı ayrıştırılmış yönerge belgesi de eylül ayında paylaşılacak.

Operasyonel Kapasite ve Yaşayan Kaynak Planlaması

API yanıt süresi (TTFT) 250 ms altına inmiş durumda. Dinamik önbellekleme, %30 oranında maliyet optimizasyonu sağlıyor. NVIDIA H200 ve AMD MI300X GPU’lar, yarnlı cluster yapılandırmasında kullanılıyor. Günlük istek kapasitesi 1,2 milyardan 10 katına çıkarılıyor.

Dağıtım altyapısında Azure, Google Cloud ve Amazon EC2 kullanım oranı sırasıyla %55, %25, %20 olarak paylaşıldı. Hizmet düzeyi sözleşmelerine (SLA) göre 99,9 uptime garantisi sağlanıyor.

Fiyatlandırma Katmanları ve Abonelik Modelleri

Enterprise hizmetlere yönelik aylık ödeme planları:

• Pay-as-you-go: 0,006 USD / 1K input token, 0,018 USD / 1K output token
• Tier 1 (aylık sabit): 800 USD / 10 M token; aşım başına %60 indirim
• Tier 2 (kurumsal sözleşme): 5.000 USD / 100 M token; özel fine-tune hakkı

Eğitim ve eğitim sonrası finetuning ücretleri için ayrı fiyat listesi sunuluyor. Kurumsal müşteriler, OpenAI’nin “Configurator” ara yüzünden kredi sınırlaması ve raporlama yönetebiliyor.

Karşılaştırmalı Mevcut Model Listesi

Google Gemini 1.5 Pro, Anthropic Claude 3.5 Sonnet ve Meta Llama 3-70B modelleriyle yan yana ölçek değerlendirmesi:

| Model | Parameter | MMLU | MBPP (tr) | Maliyet/1K token |
|——–|———–|——|———–|——————|
| GPT-5 | 2,3T | 91,3 | 79,8 | 0,024 USD |
| Gemini 1.5 Pro | 1,5T | 89,8 | 76,2 | 0,031 USD |
| Claude 3.5 Sonnet | 175B | 88,4 | 74,5 | 0,027 USD |
| Llama 3-70B | 70B | 84,1 | 68,9 | 0,006 USD |

Rekabet kümesinde Türkçe dil desteği testlerine göre GPT-5, MTEB-TR skoru 87,4 ile en üst sırada yer alıyor.

Uzun Vadeli Yol Haritası ve Sürüm Takvimi

OpenAI’ın dokümantasyon ekibi, 2026 ilk yarısında piyasaya sürülmesi planlanan GPT-5o (“o” optimization) sürümünü yansıtıyor. Ana hedefler:

• Context window 512.000 token’a çıkarılması
• Birden çok konuşmacı ses sentezi stok uygulaması
• Gerçek zamanlı çeviri özelliği ile 72 dilden 72 dile simultane performans

Aralık 2025’te güvenlik güncelleştirmesi (turbo patch) yayımlanacak; yama, aldatmaya yönelik prompt mühendisliği girişimlerini sistemsel azaltacak.

OpenAI’ın yapay zeka dil modeli güncelleme döngüsü, Gartner’ın teknoloji benimseme eğrisi ile uyumlu. Bu sayede sektör şeffaflığı ve düzenleyici uyumluluk sürekliliği sağlanıyor.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

GPT-5 hesabı nasıl açılır?
OpenAI platformunda “Products” sekmesinden API seviyesine hazır abonelik oluşturmak yeterlidir. Kurumsal kullanıcılar için Enterprise Sales formu doldurulmalıdır.

Türkçe özel karakter desteği nedir?
Dil modeli UTF-8 tabanlı Türkçe büyük/küçük harf hatalarını %99 doğrulukta çözümler. Ad, soyad ve yer isimlendirmesinde ayrıntılı normalleştirme mevcuttur.

Ücretlendirme ne zaman başlıyor?
Beta döneminde kullanıcı başına 500.000 token ücretsizdir. 26 Ağustos 2025’te ücretlendirme otomatik olarak devreye girer.

Verilerim eğitimde kullanılıyor mu?
Kurumsal sözleşmelerde “opt-out” seçeneği aktiftir. Bu seçenek seçilmediği takdirde anonimleştirilmiş bağlam eğitim kümesine eklenmektedir.

**Görsel analizde piksel sınırı var mı