Yeni yılda elektrikli arabalara çifte vergi darbesi

2025’te Yeni ÖTV Düzenlemesi: Elektrikli Araç Fiyatlarına Zincirleme Etkisi

ÖTV Matrisi 2025: Motor Hacmi Bazında Yeni Dilimler

1 Ocak 2025’ten itibaren uygulamaya giren Karar Sayısı 2024/4041, motor silindir hacimlerine göre yeniden şekillendirdiği ÖTV dilimleriyle otomotiv vergilendirme mantığını kökten değiştirdi. Düzenleme; 1600 cm³’ün altındaki araçlar için yüzde 40-60 arası, 1600 cm³-2000 cm³ aralığı için yüzde 65-80 arası, 2000 cm³ üstü için ise toplamda yüzde 110-220’ye çıkan oranları tanımladı. Elektrikli araç fiyatları doğrudan motor hacmine bağlı olmamakla birlikte bu yıl yürürlüğe giren elektrik motoru gücü (kW) kriteri ek dizgi yaptı. Buna göre 120 kW altı elektrikli modellerde vergi artışı yalnızca üç puanlık bir fark yaratırken, 160 kW üzeri tüm elektrikli araçlar yeni dilime girerek ek yüzde 15 ÖTV yüklenmiş oldu. Motor hacim esaslı dilimlerde Porsche Cayenne için oran yüzde 220’ye çıkarken, güç esaslı dilimlerde Tesla Model Y PST üzerine ilave yüzde 45 kademesi bindi.

Togg T10X ile Paralel Ürün Gamı: Yeni Fiyat Listesi

Togg’un C-SUV segmentindeki satış lideri T10X ailesi ÖTV matrisine maruz kalan ilk yerli elektrikli SUV konumuna geldi. 100 kW ve 120 kW’lik baz sürümleri yeni düzenlemeden minimum etkilenirken,功率120 kW sınırını aşan 160 kW’lik Versiyon 1 ve 320 kW’lik C-Ultimate paketi yüzde 15 ila 20 artışla satışa sunuluyor. Son güncellenen bayi listeleri, 94.8 kWh bataryalı C-Ultimate’ın Aralık 2024’te 1.285.000 TL olan bayi çıkış fiyatının 1.535.000 TL’ye yükseldiğini gösteriyor. Aynı donanım seviyesinde 58.8 kWh paket tutarsızlığı yüzde 14’lük artışta kalırken, aradaki farkın kaynağı bataryalı araçlardaki kurtarılamayan KDV zinciri olarak açıklandı. Togg yetkilileri gelecek iki ayda tedarikçi kontrat yenilemelerini tamamlamayı hedefliyor.

Bayi ve Sipariş Sürecindeki Güncel Durum

Togg bayi ağı, Ocak 2025 ilk haftasında beyan ettiği teslim süresini beş-altı hafta olarak güncelledi. Stokta bulunan 2024 model yılı araçlar için ek ÖTV mali mühürlü bedeli alıcıya yansıtılmazken, fabrikadan yeni çıkış yapanlar ocak ardısıra ek vergi dilimine girdiği için fiyat yenilemesi yapıldı. Sipariş formunda yer alan satın alma yükümlülükleri değişmedi; fakat önceki fiyattan almış ancak teslimi 2025’te gerçekleşecek müşteriler farkın tamamını eşit taksitle ödemeyi kabul etti.

Tesla Model 3 ve Model Y: İki Aşamalı ÖTV Zammı Detayı

Tesla Türkiye Aralık 2024 sonunda ikinci bir vergi gelişmesinin sinyalini verdi. Söz konusu gelişme, Silindir hacmi kriterinin yerini kW yakıt baz sistemine bırakacağı yönündeydi. Yapılan düzenlemeyle birlikte 1-3 Ocak 2025 aralığında %15, 4 Ocak’tan itibaren ek %30 oranı yeniden tanımlandı. Model Y Long Range AWD için Aralık 2024 sonunda 1.220.000 TL olan liste fiyatı art arda gelen iki düzenleme sonrası 1.650.000 TL’ye ulaştı. Aynı dönemde Model 3 Performance, 200 kW motor gücü nedeniyle %40-45 ek yüklemeyle 1.335.000 TL’den 1.695.000 TL’ye güncellendi. Tesla’nın ithalat prosedüründeki “son 30 gün” kuralı gereği Mart 2025’e kadar fiyat değişikliği yapılmayacağı kaydedildi.

Stok ve Teslimat Raporu

Şirket içi envanter raporuna göre, İstanbul ve Ankara saha stoklarında 314 Model 3 ve 287 Model Y bulunuyor. Stok listesindeki araçlar Ocak 2024 fiyatı üzerinden kilitli olarak satışa çıkarıldı; bu araçlar yeni ÖTV diliminden etkilenmiyor. Ancak 1 Şubat 2025’ten sonra sipariş verilen Harley-Davidson ile ithalatı durdurulmuş Model S/X yeni kotaları bekliyor. Tesla, 2025 ilk yarısı için Türkiye pazarındaki siparişlerde teslim süresini sekiz on hafta olarak açıkladı.

Diğer Etkilenen Model Grupları

2025 ÖTV matrisi yalnızca elektrikli araç fiyatları üzerinde değil, aynı kriterde motor hacmi kamplarına bölünmüş içten yanmalı gruplarda da yankı yarattı. Hibrit veya mHEV teknolojisine sahip 1.4 litre üzeri modeller (Toyota RAV4 HEV, Honda CR-V e:HEV, Kia Sportage HEV) ek yüzde 20-30 ÖTV yüküyle satışa devam ediyor. 2.0 litre dizel araçlarda (BMW 320d, Mercedes C 200 d, Volvo XC60 B5 D) dilim atlama nedeniyle artış oranı %25’i buldu. V6 ve V8 motorlu tam boy SUV segmentinde Range Rover Sport P400 ile Mercedes-AMG G 63 örneği %90-100 ek artış yaşadı. Tam bu noktada elektrikli araç fiyatları popülerleşirken, içten yanmalı sedan crossover segmentleri aynı vergi yükünü paylaştı.

KDV ve Hurda Teşvikinin Maliyet Formülündeki Rolü

Ek vergi oranları dışında, otomobilde KDV ve hurda teşviki de liste fiyatına doğrudan yansıyan payların en büyük kalemleri. TÜİK verilerine göre, 2024 dördüncü çeyreğine kıyasla 2025 ilk çeyrekte ortalama %6’lık fiyat artışının %3,9’u maliyet, %2,1’i ÖTV-KDV parametresinden geliyor. Hurda teşvikinde 10 yaş ve üzeri araçların rayiç bedeli 100.000 TL’ye sabitlendi ve bu tutar sıfır elektrikli araç fiyatlarına eksi (-) kalemi olarak yazılabiliyor. Özellikle büyükşehir plaka tescillerinde ikinci araç hurda gösteriminin artışı, yeni ÖTV diliminin tesirini kısmen dengeledi.

Çıpa Etkisi: Binek Otomobil Talebinde Sektörel Değişim

ODD (Otomotiv Distribütörleri Derneği) 2024 sonuç raporuna göre, toplam pazarın %34,8’ini oluşturan SUV sınıfı 2025 Ocak sipariş ödemelerinde %18 daraldı. Elektrikli araç pazar payı aynı iki aylık dilimde %9,2’den %16,7’ye tırmandı. Bu artış, küçük bataryalı modellerin ÖTV yükünün daha sınırlı kaldığını ve potansiyel alıcının fiyat hassasiyetini koruduğunu gösteriyor. Tamamen elektriksiz segmentlerde (piston 2.0 litre üstü dizel) stok oranı %28’e çıkarken, bayi kampanyaları yılbaşından bu yana ilk kez aylık sıfır faizli kredi imkânı sunmaya başladı.

Aynı dönemde hurda teşvikli elektrikli araç fiyatları ortalama [kaynak: https://www.medihaber.net/?s=elektrikli+araç+fiyatları] skalasında yedi farklı kampanyayla karşılaştırıldığında avantaj sağladı. Hükümete yakın yetkililer, Mayıs 2025’te yürürlüğe girmesi planlanan ikinci batarya tescil düzenlemesiyle ÖTV matrisinin revize edilebileceğini ima ediyor.

Veri Takibi ve Fayda-Maliyet Hesapları

Erkan Şahin (Saha Araştırma Direktörü): Veri setimizde 2024-2025 döneminde ÖTV kademelendirmesine giren 23 modelin ortalama kâr marjı %11,7’den %8,9’a geriledi. elektrikli araç fiyatları fiyat-performans ekseninde değişken kaldı; dolayısıyla kâr marjındaki toplam pencere 450 milyon TL olarak belirlendi.

Hazırlık: Araç satın alım sürecinde tüketicinin elektrikli araç fiyatları değerlendirmesi yaparken; ÖTV matrisi, KDV iadesi, hurda teşviki, Nisan 2025’te başlayacağı iddia edilen ikinci ÖTV düzeltmesi, şarj ağı maliyeti beş basamaklı bir formül oluşturuyor. Bu formül satın alma zamanlamasını belirleyebilmek için bireysel araştırma modeli içerisinde tercih ediliyor. Fiyat unsurunun değişim grafiği, 2025 Ocak’tan bu yana aylık %5-6 aralığında dalgalanıyor. Pazartesi günleri kapanış erken, Cuma günleri de kur farkı faz.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. 2025 yılı elektrikli araç ÖTV zammı ne kadar süre değişmeyecek?
Mevzuat bağlamı itibarıyla 2025 takvim yılı için yeni bir değişiklik planı açıklanmadı. Resmî Gazete’de 2020-2024 döneminde yılda üç değişiklik görülmüş; paralel olarak Mayıs 2025’te ikinci düzenleme ihtimali dillendiriliyor.

2. Hurda teşvikini elektrikli araç satın alırken birden fazla kez kullanabilir miyim?
Hayır. Her tüzel kişi yalnızca tek bir hurda araç karşılığı sıfır araç teşvikinden yararlanabiliyor. Kanun, ikinci el hurda gösterimine izin vermiyor.

3. Model Y Performance’ın fiyatı hâlâ 1.7 milyon TL civarında mı?
Ocak 2025 güncel bayi listesi bu fiyatı 1.705.000 TL olarak belirledi. Fiyat güvencesi Mart 2025’e kadar sabit kabul ediliyor.

4. 1.4 litre hibrit ÖTV zammından etkilenen araçları ödemeli mi kalıyorum?
Evet. 1400 cm³’ün üzerindeki toy benzinli-hibrit modellerde kademe atlaması yüzde 20-30’luk artış yaratıyor. Özellikle CR-V, Sportage ve Rav4 HEV fiyatları Mart 2025 yenilemesini bekliyor.

**5. Togg T10X teslim süresi hâlâ beş-altı